به گزارش سرویس فرهنگ و هنر مشرق، برنامه تلویزیونی «ثریا» برنامه‌ای زنده و گفتگو محور است که با شعار «دیده بان پیشرفت ایران» از حدود 5 سال پیش بصورت مستمر در شبکه یک سیما به روی آنتن رفت و به دلیل مواضع صریح عدالتخواهانه خود مورد استقبال اقشار مختلف مردم نیز قرار گرفت.
البته این برنامه واکنش های تندی را هم از سوی برخی از مسئولان دیده است که واکنش وزیر بهداشت به انتقادات ثریا شاید آخرین نمونه از آنها باشد از طرفی این روزها فشار دولت برای تعطیلی و خاموش شدن چراغ این برنامه دو چندان شده است بطوریکه پخش نشدن این برنامه در دو هفته اخیر حواشی هم در فضای مجازی داشته است.
ثریا در چند سال اخیر همزمان به تولید و نمایش مستندهای انتقادی و روشنگرانه ای در موضوعات مختلف نیز در این سالها اقدام کرد که در چندین دوره جشنواره فیلم عمار جایزه فانوس عمار را هم از آن خود کرد.
در زیر گفتگوی مشرق را می‌خوانید با «محسن مقصودی» مجری و تهیه‌کننده برنامه ثریا به مناسبت موفقیت های اخیر این گروه مستندساز در جشنواره امسال عمار:
- مقایسه مستندهای ثریا با دیگر مستندها واقعا کار سختی است، هم از نظر موضوعات و هم از نظر کیفیت. چه شد که توانستید بعد از 5 سال به این جا برسید؟
از حدود سه سال پیش و بعد از توصیه مقام معظم رهبری به گروه ثریا درباره توجه به نیروی انسانی و نیروسازی در عرصه رسانه، ما نیز سعی کردیم در کنار برنامه های زنده ثریا تولید مستندهای بلند هم داشته باشیم. این جلسه مربوط به حدود سه سال پیش است و محتوای آن رسانه ای نشد، اما لطف رهبر انقلاب به تیم ثریا در آن جلسه و انگیزه ای که در آن جلسه در بچه ها ایجاد شد برکات بسیار زیادی داشت. لذا ثریا تنها برنامه تلویزیونی بوده است که در کنار تولید برنامه زنده که چهارشنبه‌ها روی آنتن می رود، هم زمان تولید و پخش مستندات بلند هم در یک باکس جداگانه یعنی در روزهای سه شنبه یا جمعه داشته که سال گذشته به صورت هفتگی به روی آنتن می رفت.
لذا به همین منظور چهار گروه دونفره برای تولیدات مستند در مجموعه ثریا راه اندازی شد که این گروه ها و نیز برنامه زنده دارای یک اتاق فکر مشترک هستند البته در موضوعات مختلف.
مثلاً یک گروه خط تولید مستندهای "هسته ای و نفوذ" را دنبال کردند با مدیریت آقای بوالی، یک گروه موضوع "اقتصاد مقاومتی"، یک گروه در موضوع "توانمندی های اقتصادی و فرهنگی استانی" و یک گروه هم مشخصاً در موضوعات "اجتماعی و فرهنگی" فعالیت کرده‌اند.
به موازات مذاکرات هسته‌ای، ثریا پنج مستند تاثیرگذار ساخته است
- از چه موضوعاتی در مستند سازی شروع کردید؟
ما سه سال پیش ابتدا با مستندهای دفاعی شروع کردیم که حدود 6 مستند بود: "مردی با آرزوهای دوربرد"، "کابوس کرکسها"، "رو در رو با شیطان 1 و 2"، "شکار روباه" و "7 دقیقه تا تل‌آویو" که در ابتدا با یک تیم کوچک دو سه نفره این کار شروع شد و به مرور گروه های دیگر مستندسازی ثریا در کنار آن تشکیل شد البته همه این گروه ها با یک خط فکر واحد فعالیت می کنند.
و مستندهای تاثیرگذار هسته‌ای یعنی "از هیروشیما تا لوزان"، "شطرنج با گرگها"، " نزدیکتر از نیویورک"، "سکوت استقلال و فریاد پیروزی" و "وعده گرگها" که موازی با مذاکرات هسته‌ای ساخته شد و به نمایش درآمد که خیلی هم بازخورد و واکنش داشت و البته متاسفانه این واکنشها هزینه های زیادی هم برای مجموعه ثریا داشت... بعد از برجام هم همان تیم موضوع نفوذ را دنبال کردند با مستدهای "مزه مذاکره"، آرایش غلیظ"، "پدرخوانده" و اخیراً هم مستند بلند "شورش در شهر" را در فضای پسابرجامی و بحث نفوذ تحت عنوان مجموعه مستند ارباب رخنه ها ساختند، که داستان پخش هر یک از این مستندها هم حواشی و مصائب زیادی داشته است...
در موضوع اقتصاد مقاومتی مجموعه مستند "عبور از بن بست" ساخته شد که مستندهایی نظیر "تسخیر جمهوری" و "بهشت فراموش شده"، "بدون فرمان"، "دستها فریاد می زنند"، "گل به دروازه خودی"، "فردا دیر است..." و ... از این مجموعه مستند بوده است. همچنین در موضوعات فرهنگی و آموزش و پرورش هم مستندهای خوبی تولید شده است که برخی از آنها هنوز پخش نشده اند، همینطور در موضوع‌های استانی و ظرفیتهای برومی استانها در اقتصاد مقاومتی که همچنان در انتظار پخش هستند.
- برخی از مستندهای ثریا ظاهرا واکنش های خوبی از سوی مردم داشته مانند مستندی که درباره حاشیه نشینی و فقر داشتید ولی برخی هم به ظاهر خیلی بازخورد در بین مردم یا فضای مجازی نداشته اند، دلیل این امر چیست؟
البته اکثر مستندهای ثریا استقبال شده و جریان ساز بوده است. اما بعضی از مستندها با توجه به موضوعشان بیشتر در فضای نخبگانی موثر بوده و برخی ها برای عموم مردم. ثریا چون با شعار «دیده بان پیشرفت ایران» نمی تواند تنها به دلیل کم بودن جذابیت های ظاهری اولویت ها را نادیده بگیرد و دغدغه های رهبری و مردم را نبیند؛ لذا وظیفه ماست که آنها را به گونه ای مطرح کنیم که جذابیت لازم را هم داشته باشد و گرنه اگر قرار باشد ما هم اسیر فضای رسانه ای موجود و ژورنالیستی بشویم که اولویت های مهمی همچون آموزش و پرورش یا محرومیت های مردم در مناطق آزاد هیچ‌وقت مطرح نخواهد شد. یا مثلا مووضع نقد قراردادهای جدید نفتی ممکن است برای عموم مردم خیلی جذاب نباشد اما وظیفه ما جذاب کردنو پرداختن به این موضوع تا حد توان. لذا مستند "سودای بازگشت با همین موضوع ساخته شد.
درواقع برای ساخت یک برنامه یا یک مستند،ترکیبی از مسائل را در کنار هم باید دید، در درجه نخست باید آن مسئله اولویت کشور باشد و مرحله بعدی می بایست حداقل جذابیت رسانه ای را برای مطرح شدن در شبکه یک سیما داشته باشد و دست آخر آنکه ما نیز باید برای ان موضوع حرفی برای گفتن داشته باشیم و به بصورت پژوهشی و تحقیقاتی روی آن کار کرده باشیم.
ثریا بدون حرف و ایده جدید وارد هیچ مبحثی نشده و نمی‌شود
- یعنی برای همه موضوعات طرح شده ثریا ایده مخصوص به خود داشته است؟!
بله؛ بسیاری از موضوعاتی بوده اند که ما در این 5 سال به آنها نپرداخته ایم مثل «پدیده گرد و غبار» یا مساله "ترافیک در کلانشهرها" که موضوعات بسیار مهمی است ولی چون ما حرف جدید و راه گشا برای گفتن نداشتیم به آن نپرداختیم.
ولی موضوع صنعت خودرو که همیشه موضوع درخواستی مردم از ما بوده تا مدتها به آن نپرداختیم تا اینکه پس از 3 سال توانسیم به یک تحقیق جامع برسیم و حرف نو و جدیدی داشته باشیم.
خوب است دراینجا من یکی از موضوعات را باز کنم. برای مثال صنعت خودرو از موضوعاتی است که عمدتا در برنامه های تلویزیونی فقط به بیان مشکلات پرداخته شده است و نه تحقیقات کاملی صورت گرفته بوده و نه راه حل مناسبی ارائه شده بود، اما ما بعد از سه سال توانستیم به یک تحقیق جامع برسیم و حرف نو و جدیدی داشته باشیم در مقابل کسانی که فقط در انتقاد به صنعت خودرو از انحصار آن گلایه می کردند تا واردات خودرو آزاد شود که به نظر ما این یک نگاهی است که باعث از بین بردن صنعت خودرو داخلی خواهد شد، از طرف دیگر صنعت خودروی ما واقعا ضعف های جدی داشت و قابل دفاع نبود. حالا باید چه رویکردی اتخاذ میشد که هم این انتقادهای درست دیده شود و هم آب در آسیاب واردکنندگان نریزیم و بر تنور ما "نمی توانیم" برخی رسانه ها و مسوولان ندمیم.
- و حرف ثریا در این موضوع چه بوده است؟
حرف ثریا در این موضوع این بود که ضعف صنعت خودروی ما اتفاقا به این دلیل است که نگاهمان به توان داخلی نبوده است، یعنی به اسم تولد داخل بوده اما در عمل عمدتا بر کپی کاری و مونتاژ کاری از مدل های غربی و شرقی تمرکز شده است. و متاسفانه همیشه به عنوان یک مثال برای تولیدات داخلی بی کیفیت، همین خودروسازان را نشان می داده اند تا توان داخلی را د رذهن مردم سرکوب کنند. در حالی که قضیه عکس این بوده و ضعف صنعت خودروی ما پس از حدود پنجه سال اتفاقا به خاطر ندیدن توان مندی داخلی و بومی نشدن این فناوری در داخل است. چرا که این صنعت از اول پایه اش برای کپی کاری و مونتاژ کاری گذاشته شده و شما می بینید ما هنوز پلتفرم بومی نداریم و یا هنوز به جز یک مورد محدود د رسمند (که اتفاقا خوب هم جواب داد) از موتور ملی استفاده نمی کنیم. لذا می بینید اکثرا برند خودروهای داخلی ما متعلق به فرانسه و کره و چین و بوده است. در تحریم های سال 90 به بعد بیشترین ضربه را مردم از وابستگی صنعت خودرو به خارج خوردند که خط تولیدها (خط مونتاژها) عمدتا خوابید و قیمت خودرو سه برابر شد. و متاسفانه بعد از برجام این راه با قراردادهای جدیدی که با شرکت پژو سیتروئن فرانسه منعقد شده با شدت بیشتری ادامه پیدا کرده است و لذا نگاه بومی و تولید داخل همیشه مظلوم مانده است! حالا شما وقت یبه این موضوعات بپردازید خوب طبیعتا بعضی ذینفعان گلایه مند می شوند.
الحمدالله ثریا به دلیل ارتابط گسترده یا "هیئت های اندیشه ورز"، "کانون های تفکر" و "نخبگان دانشگاهی" که مستقل و انقلابی هستند در بسیاری از موضوعات حرف برای گفتن دارد ولی متاسفانه زمان کافی برای پرداختن به همه این مسائل وجود ندارد.
ثریا با شعار «دیده‌بان پیشرفت ایران» پیشرفت را در همه حوزه‌ها مد نظر خود دارد
- تنوع موضوعات برنامه ثریا خیلی زیاد و گسترده است؟ این تنوع از نظر مخاطبان نقطه قوت بوده یا نقطه ضعف؟
ثریا با شعار «دیده بان پیشرفت ایران» شروع به کار کرد البته در ابتدا و در فاز اول برنامه به زنجیره علم و فناوری تا بازار و اقتصاد می پرداخت. از همان ابتدا با موضوعاتی نظیر مسائل کشاورزی، دانشگاه، صنعت نفت، صنعت فضایی، هسته ای، صنعت نساجی، نانو و امثاللهم آغاز کردیم و کم کم باتوجه به شعار برنامه به دیگر حلقه های پیشرفت ورود پیدا کردیم چرا که نگاه انقلاب اسلامی و نگاه رهبر انقلاب به پیشرفت یک نگاه تک بعدی و صرفا مادی نبوده و نیست. لذا ما هم نمی خواهیم جامعه‌مان از برخی لحاظ مثلاً اقتصادی و علمی پیشرفت کند ولی در برخی دیگر حوزه‌ها مانند فرهنگی یا عدالت اجتماعی و یا استکبار ستیزی ضعف داشته باشد چرا که محدود کردن پیشرفت به مساله علم و یا اقتصاد، یک نگاه غربی و سکولار است نه انقلابی. اگر چه درنگاه انقلابی مساله علم و فناوری و اقتصاد یکی از پایه های اصلی پیشرفت محسوب می شود، اما همه این شاخصها باید به صورت جامع و در کنار هم دیده شود همانطور که سند چشم انداز جامع و کامل است. در واقع منظومه فکری که ثریا در بطن برنامه دنبال می کند به نوعی شکلگیری مولفه های پیشرفت مبتنی بر نگاه انقلاب اسلامی و الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است.
ثریا در این سالها سعی کرده با این نگاه جامع مسائل، دستاوردها و چالشهای مسیر پیشرفت کشور را رصد و دیدبانی کند، که الحمدلله با همه ضعفها و نقصهای ما در ثریا این برنامه با استقبال مخاطبان موجه شده است. البته اینکه اکنون در فضای رسانه ای و سیاسی هم این همه فشار برای خاموش کردن ثریا به عنوان «دیده‌بان پیشرفت ایران» وجود دارد هم نشان اثرگذار بودن کار بچه هاست که البته این فشارها جای تامل دارد.
انتقاد ثریا به جناح راست با انتقادش به جناح اصلاح طلب هیچ فرقی ندارد
- واکنش مردم به این مجموعه کاملی که «ثریا» ارائه کرده است چه بوده؟
بنده خودم معمولاً بیشتر پیامکها، ایمیلها و مسج های مخاطبان را می خوانم که ساعتها هم زمان می برد چون چندهزار پیام در هر برنامه از سوی مردم برای ما ارسال می شود. البته هیچ وقت نمی‌توانیم همه انتظارات سلائق مختلف مردم را برآورده کنیم اما در باب تنوع موضوعی ثریا به نظرم مردم به ثریا به عنوان یک برنامه راهبردی نگاه می کنند یعنی می دانند که ثریا یک تفکر خاص را در رسانه ملی پیگیری می کند و آنهم تفکر انقلاب اسلامی و تفکر عدالتخواهی هست. هم با برنامه های زنده و هم با مستندهایش. از نظر خودم ثریا هنوز نقایص زیادی دارد اما مردم همیشه لطف داشته اند.
احساس ما این است که مردم می دانند که ثریا موضوعات اساسی کشور را رصد می کند و یک نگاه راهبردی به موضوعات اساسی کشور دارد. یعنی مطالبات واقعی مردم، لذا هر جا سکوت کردیم این انتظارات را به ما منتقل کرده‌اند و جالب اینکه همین انتظارات و خواسته ها از همه طیف‌ها به ما می رسد، هر چند که ثریا را به عنوان یک برنامه ارزشی می شناسند و ما بر این وجهه ثریا تاکید داریم ولی که مخاطبان ثریا فقط حزب‌الهی‌ها نیستند بلکه اقشار و طبقات مختلف مردم هستند و این برای ما خیلی مغتنم است.
و این نشان می‌دهد ما وقتی گفتمان انقلاب اسلامی را بدون مصلحت اندیشی های جناحی و صادقانه پیگیری کنیم، و مثلا از عدالت و شفافیت و مبارزه با فساد بگوییم یا از پیشرفت ها بگوییم و ... اینها حرف دل عامه مردم است هر چند که ممکن است مثلا با نگاه سیاسی ما هم جهت نباشند اما حرف برنامه را می پذیرند.
مردم می‌دانند که ثریا صراحت و صداقت دارد و این بزرگترین دست آورد ماست ثریا افتخار دارد که وارد بازی‌های سیاسی نشده است چرا که نگاه اقتصادی‌اش در زمان دولت قبل و دولت فعلی فرقی ندارد. انتقادش به جناح راست با انتقادش به جناح اصلاح طلب فرقی نخواهد داشت و با همان صراحت گفته می‌شود و نه استثناء وجود خواهد داشت و نه مصلحت اندیشی‌های سیاسی البته پز بی طرفی هم نمی‌دهیم و اساسا برنامه بی جهت و بی طرف وجود ندارد. اما مهم این است که جهت و طرف برنامه از روی بحث کارشناسی و علمی و آرمانهای انقلاب تعیین شود نه از روی منافع حزبیو سیاسی و....
این را هم باید بگویم که طبیعتا شیوه انتقاد در خطاهای راهبردی با شیوه انتقاد برای خطاهای تاکتیکی و تکنیکی قطعا فرق می‌کند. در واقع نحوه بیان ما متناسب با نوع و بزرگی خطاها و انحرافات از مسیر پیشرفت فرق می کند. تشویق ها و بیان نقاط قوت دولتها نیز همیشه با معیار کارشناسی و آرمانهای انقلاب اسلامی نظیر عدالتخواهی و مبارزه با فساد و استکبارستیزی و استقلال و.. بوده است.
- چرا پیامکها مردمی فقط یک یا دوبار برای رسانه‌ها پخش شدند و نه بیشتر؟
بله این خیلی مطلب درستی است چرا که مهمترین انرژی که دست اندرکاران ثریا می‌گویند همین پیامکهای مردمی است چرا که بی‌نظیرند به این دلیل که مردم ما از نظر شعور سیاسی و اجتماعی واقعا بهتر از ما متوجه هستند و خیلی از حرفهایی که ما نتوانستیم بیان کنیم را برای ما می‌نویسند که ما فهمیدیم شما چه چیزی را سربسته گفتید و لایه‌های پنهان یک مستند یا یک برنامه را کاملا متوجه می‌شوند و این برای ما خیلی جالب و تأثیر گذار و انرژی دهنده است.
برای هر برنامه معمولا بین 200 تا 500 صفحه پیامک متنی از سوی مردم به ما می‌رسد. برای برخی از مستندها تا 500 یا 600 صفحه هم می شود. حالا خواندن همه آنها و گلچین کردن این پیامکها واقع کار زمانبری است. از طرفی این پیامها برای ما بسیار مهم است. شاید باورتان نشود خود من بارها موقع خواندن این پیامها اشک ریختم بخاطر لطف بی‌نهایتی که مردم دارند. هر چند خودم کوچکترین نقش را در تولید این مستندها داشته ام و بیشتر زحمتها را بچه هایی می کشند که هیچ وقت دیده نمی شوند و نم یخواهند دیده شوند. جالب است که این پیامهای مردمی از سوی همه اقشار ارسال می‌شود. از یک کارگر معمولی تا یک استاد دانشگاه. مثلا یک معتاد برای ما پیام می‌فرستد که من وقتی مستند شما را درباره شهید طهرانی مقدم دیدم با خودم عهد کردم که ترک کنم یا فردی که می‌گوید اینقدر تحت تأثیر برنامه شما قرار گرفتم که رفتم بالا پشت بام و الله اکبر گفتم. یا یک کارگر در یکی از شهرستانهای جنوب کشور می نویسد برای اینکه مستند هسته ای شما را ببینم حدود 30 کیلومتر با موتور از سر کارم می آیم تا منزل و شب دوباره با موتور بر میگردم سر کارم و او برا یشما دعا می کند و از شما می خواهد که این راه را ادامه دهید. یا جانبازی که بعد از دیدن برنامه اخیرمان درباره کنار گذاشته شدن متخصصان هسته‌ای در پسابرجام برایمان نوشته بود که تازه امشب احساس کردم که پاهایم قطع شده است.
- در مورد ساعت پخش برنامه هم بگویید که آیا نظر خودتان بوده یا سازمان؟
شاید بیشترین انتقادی که به ثریا می‌شود همین زمان پخش آن است که حرفهای به این مهمی چرا مثلا ساعت 12 شب پخش می‌شود.
- چرا بازپخش یا حداقل بجای شبکه یک در شبکه افق پخش نمی‌شود؟
در این 5 سال فقط یک برنامه ما را از شبکه یک بازپخش کردند که آن هم همان برنامه‌ای بود که حضرت آقا از آن تقدیر کردند! البته مستندهای ثریا به کرّات بازپخش شده است. البته ما زیاد درخواست کردیم که حداقل خلاصه برنامه بازپخش شود که متأسفانه تاکنون امکان پذیر نشده و این مطلب بیشترین انتقاد مردمی بوده نسبت به ثریا چرا که برخی فکر می‌کنند خود ما درخواست پخش در آخر شب را داده‌ایم! در حالی که کنداکتور و زمان پخش دست ما نیست. البته چاره‌ای هم نیست چون می‌دانیم که کنداکتور شبکه 1 بسیار شلوغ و پیچیده است و تنها در صورت بازپخش مساله حل می شود.
- در برنامه زنده ثریا و ساخت مستندهای ثریا بجز آن 4 گروهی که اشاره شد چقدر به جوانان بها داده می‌شود بخصوص که جوانانی که در پایتخت نیستند؟
ببینید یکی از ویژگی های ثریا این است که همه تیم برنامه جوان هستند. جالب است اوایل مهمانها که به ثریا می آمدند در پشت صحنه بسیار تعجب می‌کنند چرا که در نگاه آنها همه دست اندرکاران را جوانان کم سن سال می‌دیدند ولی بعد از شروع برنامه و مشاهده مطالب قوی همراه با آمارهای تخصصی واقعا جا می‌خورند و می‌گفتند اگر می‌دانستیم که اینجوری می‌شود حتما با دست پُرتری می‌آمدیم. به غیر از ترکیب جوان تیم برنامه، همیشه سعی کردیم جوانان و کارشاسان و اساتید انقلابی که تاکنون معرفی نشده بودند در ثریا معرفی شوند و هم از جوانان تشکلهای دانشجویی و نخبگان جوان به عنوان مهمان ثریا استفاده شود که خیلی از آنها از شهرستانهایی بودند که تریبونی تاکنون نداشته‌اند. و یا معمولا در اکثر برنامه ها مستندسازان جوان متناسب با مووضع برنامه مهمان بخش گپ برنامه می شدند.
جشنواره عمار شعار "همه با هم" جهاد سازندگی را برای عرصه فرهنگ زنده کرده است
- به نظر شما چرا جشنواره عمار ایجاد شد و ضرورت وجود همچین فعالیت فرهنگی در کشور چیست؟
آقای طالب‌زاده یک تعبیری نسبت به جشنواره عمار داشته اند که به نظرم تعبیر درستی است که این جشنواره جهاد سازندگی عرصه فرهنگی است.؛ یعنی همانطور که در اوایل انقلاب حضرت امام در عرصه سازندگی جهادسازندگی را ایجاد کردند و یک گفتمان جدید با محوریت انقلاب اسلامی و محرومیت زدایی ایجاد شد که کارهایشان هم در حد معجزه بود چه در مناطق محروم و چه در نقش مهندسی جنگ؛ توانستند پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته باشند آنهم نه با کمک سرمایه داران لیبرال بلکه تنها با شعار"همه با هم" و حضور واقعی مردم و جهادگران.
حالا همین نگاه جهادسازندگی را اگر بخواهیم در عرصه فرهنگ و هنر پیاده کنیم می شود جشنواره عمار که متاسفانه سالها در این امر غفلت شده بود و ما نقش مردم را در این عرصه نداشتیم. یعنی بعد از دوران اوایل انقلاب و جنگ که مثلاً گروههای سرود و تئاتر و غیره در همه محله ها و مساجد و مدرسه ها زیاد بود الان متاسفانه بسیار کمرنگ شده است و جشنواره عمار همان نگاه انقلاب اسلامی را زنده می کند که "همه با هم" باید مقابل هجمه همه جانبه و سنگین دشمن در عرصه فرهنگ بیاستیم هم در عرصه تولیدو سوژه فیلم و هم در عرصه توزیع و اکران آنها.
توسط خود مردم برای خود آنها نه برای مدیران یا برای جشنواره های خارجی یا حتی صرفا برای کسب درآمد. که خوشبختانه در این 7 سال رشد کمی و کیفی فیلمها را در این جشنواره می شود دید و علیرغم همه بی مهری ها و بی توجهی هایی که می شود باید گفت امیدی که حضرت آقا به این قشر جوان حزب الهی دارد بحمداله در جشنواره مردمی عمار کاملاً نمود داشته و یان نهال بارور شده است.
جشنواره عمار کاملاً جهت‌دار است و در مقابل سرمایه داری و فساد و تبعیض قرار دارد
- و چه آینده ای را می‌شود برای جشنواره عمار متصور شد؟
به نظرم با این جوششی که در سالهای اخیر اتفاق افتاده بخصوص در این 2 یا 3 سال اخیر که صداوسیما هم پای کار آمده است؛ چون در سالهای اول تا سوم این جشنواره واقعاً غریبانه و در محیطی بایکوت شده صورت گرفت و با تاکید مقام معظم رهبری رسانه های رسمی کشور هم پای کار آمدند؛ برای همین من فکر می کنم با این رشد کمی و کیفی که شاهد هستیم حتی در حوزه فیلمهای داستانی و مستندهای طولانی آن هم بصورت حرفه ای و همینطور شبکه گسترده توزیع و اکران مردمی از شهرها تا روستاها و بخاطر موضوعات بکری که هم در سراسر کشور داریم و هم موضوعات کمتر دیده شده در تاریخ انقلاب اسلامی و بخصوص بخاطر دیدگاه عدالتخوهانه ای که جوانان دارند، واقعاً آینده این جشنواره امیدوار کننده است.
از طرفی هم باید گفت که عمار به هیچ عنوان هنر خنثی و ایستا نیست بلکه کاملاً جهت دار است و در مقابل تفکر سرمایه داری لیبرال و فساد و تبعیض قرار دارد. بارها عرض کرده ام هنرمند انقلابی و رسانه انقلابی باید خار چشم باندهای قدرت و ثروت داخلی و خارجی باشد. هنمند و رسانه انقلابی برنامه خنثی و بی اثر نمی سازد. با همین نگاه است که همه اقشار از دانشجو طلبه و کارمند و کارگر و راننده و حتی زنان خانه دار همراه می شوند با تولیدات جشنواره عمار و این همان نقطه تمایز هنر انقلاب اسلامی است با هنر خنثی و محافظه کار و یا غربگرایانه چپ و راست.
- اگر بخواهیم به نقصیات جشنواره عمار هم اشاره بکنیم چه مواردی را باید بیان کرد؟
به نظر من یک نقیصه خود ما مخاطبان این مستندها بر می‌گردد که باید بیشتر در صحنه اکران‌ها حاضر می‌شدیم هرچند در افتتاحیه و اختتامیه و برخی روزهای اکران کارهای ویژه دیگر جایی در سالن برای مهمانان نبود و به شدت شلوغ بود ولی در برخی روزهای اکران جا داشت که در بعضی از ساعات مخاطبان بیشتر حضور پیدا می‌کردند. این مساله همیشه در تهران جدی است. به نظرم دغدغه‌های قشر حزب‌الهی بیشتر سیاسی شده است و از دغدغه‌های اجتماعی و فرهنگی خود و جامعه شان کمی غافل شده‌اند.
البته یک نقص هم شاید در چیدمان سانس‌ها باشد و نکته دیگر اینکه این نقص به همه ما رسانه‌ای‌ها هم بر می‌گردد که بیشتر باید در این عرصه کار کنیم.
- از نظر محتوای جشنواره چه اشکالی را وارد می‌دانید؟
درباره جشنواره عمار هم به نظر من این مجموعه باید به فکر تربیت نیرو در حوزه های تخصصی باشد یعنی همانطور که در موضوع مدافعان حرم، تاریخ انقلاب، اقتصاد مقاومتی و غیره تقسیم بندی‌هایی وجود دارد باید در هر کدام از آنها نیز تقسیم‌بندی جزئی در و حرفه‌ای‌تر هم وجود داشته باشد مثلاً در حوزه اقتصاد مقاومتی باید در حوزه‌های کشاورزی، صنعت، گمرک، مناطق آزاد و غیره بصورت جداگانه و تخصصی مستند ساخته شود. به نظرم در حوزه‌های تخصصی موضوعات ما هنوز خیلی باید کار کنیم که تیم‌های سازنده ما خودشان در آن موضوع یک متخصص و صاحب ایده شده باشند. ضمن اینکه نباید مدام حیطه های موضوعی مستندسازی خود را تغییر دهند چرا که این یک جنگ رسانه‌ای بسیار جدی و پیچیده‌ای است و ما نیاز به گروه های تخصصی داریم.
- خود شما در اکران‌های مردمی هم حضور داشته‌اید تاکنون؟
خیر من خودم حاضر نبودم و فقط در سینما فلسطین حاضر شدم. ولی فیلم و تصاویر این اکران‌ها را دیده ام و به نظر من کسانی که این اکران‌ها را انجام می دهند حکم فردی را دارند که در یک تیم فوتبال همه تلاش می‌کنند و همکاری می‌کنند تا توپ را به نفر آخر برسانند که او توپ را گل کند؛ به این معنا که اگر آن اکران کننده نهایی نباشد کار همه تولیدکنندگان مستندها و برگزار کننده های جشنواره عمار بی نتیجه خواهد ماند و بدانند که کار آنها حتی در یک گوشه دور افتاده کشور خیلی پرثواب‌تر از افرادی امثال من است که هم رسانه داریم و هم هزاران پیام تشکر به ما می‌رسد.
یعنی هر چقدر غریبانه‌تر و سخت‌تر این اکران‌ها را انجام دهند قطعاً اجرشان بیشتر خواهد بود ولو اگر برای تنها 5 نفر اکران کند فقط به عشق اینکه این عَلَم زمین نماند.
هرجا پس رفت و سازش بوده حاصل وجود مدیران غیر انقلابی است
- و حرف آخر
بگذارید جان کلام برنامه ثریا در چند محور عرض کنم. یک نگاهی در کشورمان هست که با آرمانهای انقلاب اسلامی و با عمل به فرمایشات امام راحل و رهبری نمی‌شود به پیشرفت رسید! هرچند که این را عملی هم نگویند. به نظر آنها باید رفت به سمت غرب و مدل پیشرفت غربی؛ به نظر خودشان هرجا که شعارهای انقلاب اسلامی بیاید پیشرفتی هم وجود نخواهد داشت!
همه حرف ثریا این است که واقعیت ماجرای پیشرفت را برای مردم بگوید که برعکس ادعای غربگراها و محافظه کاران است. چرا که اتفاقاً در طول این سه دهه گذشته هر جا ما یک نگاه و مدیریت انقلابی داشتیم پیشرفتهای خیره کننده هم داشته ایم. مثالش هم زیاد است از هسته‌ای گرفته تا موشکی و دفاعی تا سلولهای بنیادی یا نانو و غیره و غیره.
در مقابل هرجا که پس رفت و عقب نشینی داشتیم حاصل مدیران از نفس افتاده و لیبرال و نجومی و غیر انقلابی در هر دو جناح بوده است و این هم مثالش زیاد است از صنعت نفت و مخابرات گرفته تا صنعت خودروسازی و غیره، برای مثال بعد از 100 سال هنوز شاکله صنعت نفت ما وابسته به خارجی هاست علیرغم این همه توانمندی بومی و تولیدات داخلی خوب در این صنعت که متاسفانه دیده نشده است. چرا که تفکر وابستگی در بخشهای مهمی از این صنعت مانده است.
لذا هرجا ما نگاه غیر انقلابی داشتیم نتیجه بی عدالتی و پس رفت هم داشتیم که نتیجه مدیرانی بوده است که طلب کار بوده‌اند از انقلاب و شده‌اند مدیران نجومی ولی بلعکسش هر جا مدیرانی بوده اند که خود را بدهکار انقلاب دانسته اند و تفکر انقلابی داشته اند شاهد پیشرفت خیره کننده بوده‌ایم و این همه حرف برنامه ثریا است.
همچنین ثریا در بطن برنامه خود این مفهوم را دنبال می کند که پیشرفت با توسعه فرق می کند، پیشرفت از منظر الگوی اسلامی ایرانی آن رشد معنوی و مادی جامعه در همه ابعاد است نه در برخی جهات. "پیشرفتی" که ثریا قرار است دیدبان آن باشد، رشد همراه با عدالت و معنویت در همه ابعاد اجتماع است و این آرمان انقلاب اسلامی است.
رسانه‌های انقلابی باید پناهگاه مردم در برابر بی‌عدالتی‌ها باشند
و در آخر ثریا سخنش با مردم این است که انقلابی گری فقط مرگ بر آمریکا نیست بلکه هم مرگ بر استکبار دارد هم مرگ بر اشرافی گری و بی عدالتی داخلی هم دفاع از محرومین داخلی دارد و هم دفاع از مظلومین در سراسر جهان این نگاه کامل انقلاب اسلامی است.
چرا که معتقدیم رسانه تراز انقلاب اسلامی باید هم در دفاع از محرومین و مستضعفین در داخل علم دار میدان باشد و هم در دفاع از مستضعفین و مظلومین در سراسر جهان از فلسطین تا آمریکای لاتین. رسانه مطلوب انقلاب اسلامی هم در مقابل جریان فساد و اشرافیت و استکبار داخلی میایستد هم در برابر استکبار آمریکا و لذا ثریا جدی ترین مستندها را در دفاع از محرومان و مقابله با اشرافیگری ساخته است و در مقابله با استکبار نیز باز هم جدی ترین مستندها را ثریا ساخته است مثل مستند رودرو با شیطان 1و2 یا مستند7ثانیه تا تل‌آویو. سعی کردیم که پنگاه ثریا کامل و جامع باشد. اگر ما دفاع از محرومان داخلی را فراموش کنیم و فقط به سراغ مرگ بر آمریکا برویم یک نگاه کاریکاتوری به گفتمان امام و رهبر معظم انقلاب داشته ایم.
پیام تشکر رهبر معظم انقلاب از برنامه ثریا درباره جشنواره عمار
برای همین است که خیلی از مردمی که شاید ظاهرشان هم به ما نمی خورد ثریا برایشان جذاب بوده و دنبال کرده اند چون ما حرف انقلاب اسلامی را زده‌ایم و همانطور که آرمانهای حضرت امام هم با همین جامعیت برای عموم مردم جذابیت داشته است لذا بنده فکر می کنم اگر نگاه و حرف عدالتخواهانه ما کامل باشد یعنی هم در دفاع از مظلومین داخل و هم خارج و شعار همه بچه حزب‌الهی‌ها همین باشد و مردم بدانند که پناهشان نسبت به بی‌عدالتی‌های موجود در جامعه که متاسفانه کم هم نیست همین بچه‌های حزب‌الهی و متدین هستند و رسانه‌های انقلابی اسلامی نخستین جایی هستند که حرفشان را دنبال می‌کنند و اتفاقاً این را به هیچ عنوان ضدیت با نظام نمی‌دانند بلکه کمک به نظام و اصلاح آن می‌دانند، قطعاً مخاطب این تفکر روز به روز در جامعه ما به فضل الهی بیشتر خواهد شد.
در پایان باید عرض کنم ثریا هنوز نواقص زیادی دارد که باید با کمک مردم اصلاح شود تا برنامه بهتر و کاملتر شود. البته اگر ثریا ادامه داشته باشد! امیدوارم مردم کاستی های ما را ببخشند و برای ثریا در این روزهای سخت دعا کنند. دست اندرکاران ثریا اکنون به دلیل برخی مسائل شرایط سختی را دارند و آینده برنامه مبهم است. در جنگ نرم هم مثل جنگ نظامی برخی گره ها، با دعای مردم باز می شود.
